W raporcie prezentujemy wyniki internetowego badania ankietowego, które zostało przeprowadzone w dniach 31 marca – 20 kwietnia 2020 roku. W badaniu wzięli udział przedstawiciele 94 archiwów społecznych z całej Polski.
Głównym celem badania było zgromadzenie informacji na temat aktualnej sytuacji archiwów społecznych w kilku obszarach, kluczowych dla ich działalności.
Ekspertyza charakteryzuje zbiory archiwów społecznych, zaplecze infrastrukturalne archiwistyki społecznej i metody opracowania zbiorów oraz analizuje dostępne systemy informacyjne, które są lub mogą zostać wykorzystane w archiwistyce społecznej. Zawiera także postulaty w sprawie rozwoju dziedziny.
Ekspertyza ma posłużyć wypracowaniu wniosków dotyczących dalszego procesu standaryzacji i integracji danych o archiwach społecznych i ich zbiorach, a w dalszej perspektywie – przysłużyć się zbudowaniu docelowego systemu informacji archiwalnej o AS-ach oraz systemu ich wspierania metodycznego i infrastrukturalnego. Ekspertyza powstała w wyniku współpracy specjalistów z Ośrodka KARTA (dr Artur Jóźwik, Ewa Kołodziejska, Małgorzata Kudosz, Katarzyna Ziętal) z naukowcami, specjalistami w dziedzinie archiwistyki (dr Tomasz Czarnota, dr Marek Konstankiewicz, dr Anna Sobczak).
Ekspertyza powstała w ramach projektu „Archiwa społeczne w Polsce – stan obecny i perspektywy”. Projekt jest współfinansowany ze środków otrzymanych od Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w ramach konkursu „Wspieranie działań archiwalnych 2016”.
Broszura opracowana dzięki dofinansowaniu z prgramu FIO2017
Zachęcamy do zapoznania się z instruktażem dotyczącym tworzenia cyfrowych opowieści ze zbiorów archiwalnych. Zawiera on wskazówki dotyczące tworzenia multimedialnych prezentacji, przykładowe narzędzia i przydatne lektury.
Poradnik powstał jako część projektu Ośrodka KARTA: "Otwarty System Archiwizacji - centrum udostępniania wirtualnych zbiorów archiwów społecznych", realizowanego w 2017 roku.
Publikacja podejmuje próbę wypełnienia luki w literaturze archiwalnej dotyczącej funkcjonowania wytwórców i przechowawców niepaństwowego zasobu archiwalnego i jego szczególnego przypadku – archiwów organizacji pozarządowych.
Oprócz rozważań ogólnych i teoretycznych w książce zaprezentowano przykłady różnorodnych form prowadzenia działalności przez podmioty tzw. trzeciego sektora, których dorobek stanowi część narodowego dziedzictwa.
Uwaga poświęcona została też podobieństwom i różnicom w działalności archiwów społecznych i archiwów publicznych. Publikacja powstała w wyniku współpracy między Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych i Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Publikacja nieprzeznaczona do sprzedaży.
Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa - Lublin 2015, ss. 207, ISBN 978-83-64806-42-1 (NDAP), ISBN 978-83-7784-657-5 (UMCS)
Pierwsza książka poruszająca całościowo tematykę polskich archiwów społecznych będąca zarazem zaproszeniem do dyskusji dla badaczy i praktyków tej dziedziny. Jest to poradnik dla osób związanych z takimi archiwami: pracowników i wolontariuszy stanowiący dla nich wsparcie merytoryczne i prowadzący przez kolejne etapy tworzenia archiwum: od pozyskiwania zbiorów po ich udostępnianie.
Oprócz materiałów edukacyjnych publikacja zawiera teksty niosące charakterystykę oddolnej działalności archiwalnej, stanowiące próbę odpowiedzi na pytanie, czym są archiwa społeczne, a także – jakie są ich perspektywy. Książka opublikowana jest na licencji Creative Commons BY SA.
Archiwa prowadzone przez organizacje pozarządowe istnieją w każdym kraju. Nie ma jednego sprawdzonego modelu współpracy między archiwami społecznymi a państwem, natomiast istnieje wiele dobrych praktyk w zakresie polityki archiwów państwowych w stosunku do podmiotów tworzących niepaństwowy zasób archiwalny, programów dotacyjnych, samoorganizowania się czy sieciowania archiwów społecznych, które to mogą stanowić dla Polski punkt odniesienia.
Przedstawiamy ublikację o sytuacji AS-ów w 6 krajach (2015): "Archiwa społeczne. Modele współpracy zpaństwem/ Community archives. Models of cooperation with the state", będącą efektem konferencji międzynarodowej, zorganizowanej w 2014 przez KARTĘ 6 października 2014 roku w ramach projektu „Stabilizacja archiwistyki społecznej w Polsce”.
W ramach programu „Obywatele dla Demokracji”, finansowanego z funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Ośrodek KARTA zrealizował dwuletni projekt „Stabilizacja archiwistyki społecznej w Polsce”.
W okresie październik 2015 – kwiecień 2016 została przeprowadzona ewaluacja projektu przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Badanie miało na celu odpowiedzieć na pytania o systemowość zmian wprowadzonych w ramach realizacji projektu:
1. Czy w wyniku realizacji projektu nastąpiła zmiana systemowa?
2. Czy zmiany, które nastąpiły, przyczyniły się do «stabilizacji archiwistyki w Polsce»
3. Jakich zmian (systemowych) w przyszłości należałoby oczekiwać dla większej «stabilizacji archiwistyki w Polsce».
Raport powstał w ramach zadania zleconego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w priorytecie „Obserwatorium kultury”. Miał na celu przeanalizowanie pod względem jakościowym oraz ilościowym zbiorów społecznych, jak i opiekujących się nimi podmiotów, opisanie zjawiska archiwistyki społecznej pod kątem realiów prawnych, w których archiwa społeczne funkcjonują. Raport zawiera: