Otwarty System Archiwizacji (w skrócie: OSA) to darmowy program komputerowy do opracowania zbiorów archiwalnych, stworzony przez Ośrodek KARTA w 2016 roku. Ideą przyświecającą jego twórcom było stworzenie systemu przeznaczonego specjalnie dla archiwów społecznych, a tym samym uwzględniającego ich specyfikę przy jednoczesnym zastosowaniu międzynarodowych standardów archiwalnych: ISAD(G), ISDIAH oraz ISAAR(CPF). Aplikacja OSA powstała również w odpowiedzi na potrzebę archiwów społecznych zgłaszaną na szkoleniach prowadzonych przez Ośrodek KARTA oraz w bezpośrednich kontaktach OK z innymi archiwami społecznymi.
OSA desktopowa
Program OSA został udostępniony początkowo w wersji desktopowej, którą można samodzielnie pobrać na dysk własnego komputera. Edycja desktopowa oznacza, że dostęp użytkownika do bazy danych jest w założeniu stacjonarny i można go uzyskać tylko przez komputery, które mają połączenie z konkretną bazą danych. Dane nie są publikowane w Internecie.
Twórcą programu Otwarty System Archiwizacji jest Fundacja Ośrodka KARTA. Został on stworzony jako element projektu „Stabilizacja archiwistyki społecznej w Polsce” w ramach Programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.
Program udostępniony umożliwia:
• wprowadzanie danych opisowych, dotyczących zasobu archiwalnego na różnych poziomach opisu (zbiór/zespół, seria, jednostka archiwalna, dokument);
• podgląd wprowadzonych danych poprzez różne typy widoku (struktura „drzewka”/widok poziomy/widok pionowy);
• przeszukiwanie i indeksowanie danych;
• załączanie miniaturek skanów dokumentów i plików dźwiękowych;
• nadawanie uprawnień różnym typom użytkownika (administrator, redaktor, czytelnik);
• udostępnienie danych czytelnikowi na miejscu w archiwum;
• automatyczne tworzenie inwentarzy archiwalnych;
Otwarty System Archiwizacji (OSA) powstał z myślą o archiwach społecznych, ale może z niego korzystać każda osoba czy organizacja, która chce w profesjonalny sposób opisać swój zasób archiwalny.
Dostosowany jest do osób początkujących – aby z niego korzystać, nie trzeba znać się na archiwistyce ani wiedzieć, jak się opisuje materiały archiwalne.
Program Otwarty System Archiwizacji udostępniany jest na licencji GNU GPL, co oznacza, że można:
• uruchamiać go w dowolnym celu,
• dostosowywać i ulepszać wedle swoich potrzeb za pomocą modyfikacji kodu źródłowego,
• rozpowszechniać niezmodyfikowaną wersję programu,
• rozpowszechniać modyfikacje programu na tej samej licencji (GNU GPL).
Tekst licencji w języku angielskim znajduje się tutaj: http://www.gnu.org/licenses/gpl-3.0.txt
Twórcą programu jest Fundacja Ośrodka KARTA.
Autorzy programu: Paweł Cylc (implementacja), Małgorzata Kudosz (analiza systemu, testy), Ewa Kołodziejska (analiza systemu, testy), Katarzyna Ziętal (koordynacja projektu).
Projekt graficzny: rzeczyobrazkowe
TUTAJ można obejrzeć samouczek dotyczący podstawowych funkcji w OSA.
OSA webowa
Zainteresowanie systemem OSA, a przede wszystkim chęć i potrzeba dzielenia się przez organizacje swoimi archiwaliami w Internecie przyczyniły się do rozpoczęcia prac nad jej wersją webową. Założeniem tego serwisu są: pełna dostępność i otwartość – żeby z niego skorzystać, wystarczą: komputer, przeglądarka internetowa oraz Internet.
Praca w programie, czyli opracowywanie archiwaliów odbywa się bezpośrednio w przeglądarce internetowej, podobnie jak udostępnianie danych. Aplikacja posiada jednak opcję umożliwiającą zablokowanie wybranych danych przed ich publikowaniem w sieci. Program posiada oddzielny interfejs dla użytkowników, którzy będą chcieli zapoznać się w Internecie z zasobem archiwalnym danej organizacji. Wersja webowa programu OSA pozostaje kompatybilna z jej wersją desktopową. Przeniesienie danych do nowszego systemu jest możliwe dzięki konwerterowi, opracowanemu przez Ośrodek KARTA.